مدرسه علمیه حضرت زینب میناب

1-توحید

ضعف وفقرذاتی ،گویی در عمق جان انسان ،احساس نیاز به موجودبی نیاز رابه وجودآورده است.این احساس باطنی که غالباناخودآگاه وپنهان است ،گرایش ومیل وکشش به سوی غنی بالذات را پدیدمی آورد.بنابراین ،با تقویت این احساس وتشدیدآن ،میل وگرایش مذکورنیز نیرومندترواثرآن در زندگی بیش تر خواهد شد.از این رو ،امام سجادعلیه السلام در دعاهای بسیاری با تاکید فراوان بر فقر ونیازمندی انسان به خدا تاکید می نماید:«بار خدایا ،من نیازمندترین نیازمندان به توام».

انحراف انسان ،از اشتباه اودر یافتن مصداق بی نیاز نشات می گیرد.وقتی اودرتشخیص بی نیاز مطلق از نیازمند دچار اشتباه گردید،آنچه راکه مانند خود فقیرونیازمند است به جای مبدأاصلی انتخاب کرده وبه سوی آن میل می کند.امام سجاد(علیه السلام)می فرماید:"وخوارترین آنها نزدتوکسی است که تواوراروزی می دهی واوجزتورامی پرستد."(دعای52)بنابراین،پرورش خداجویی به عنوان یک هدف واسطه ای،احیاءوتقویت این تمایل  وهدایت آن به سوی متعلق واقعی آن یعنی خداوند است،به نحوی که نه تنها درشرایط دشوار بلکه درشرایط عادی نیزباقوت بروزپیداکندواین درصورتی میسرمی شود که انسان دائمانقصان وفقروجودی خودوغناوبی نیازی خداوند رامتذکرشود ودرتشخیص مصداق بی نیاز مطلق به بیراهه کشانده نشود.

البته ناگفته نماند که شناخت خدا،عنایتی است ازسوی خدابه بندگان تابتوانند ولی نعمت خود رابشناسندووظایف خودراازقبیل شکرگزاری وایمان به او،ایفاکنند.امام سجاد(علیه السلام)در این زمینه درهمان دعای نخستین می فرماید:"سپاس خدایی را که خویشتن(وجود،علم،قدرت وحکمتش را)به ماشناساند وشکر وسپاس خود رابه ماالهام نمود ودرهای علم به ربوبیت وپروردگاریش رابرماگشود،وبراخلاص درتوحید ویگانگیش راهنمایی مان فرمود(دعای1)

بنابراین باتوجه به این فرازها ودعاهای فراوان دیگرکه درصحیفه سجادیه آمده است وتاکیدی که امام علیه السلام در این زمینه دارند،روشن می شودکه یکی از اهداف صحیفه ی سجادیه هدایت پیروان به شناخت خدا وتصحیح نظام اعتقادی آنها است.

توحیدخالص به دو چیز می انجامد،اول:ایمان قلبی به وحدانیت خدادرذات، صفات وافعالش ودوم،که نتیجه آن ایمان است:پذیرش وابستگی ونیاز واقعی به خداوند وبندگی عملی اوست.این حقیقت رادرجای جای صیحفه می توان یافت .

با این توصیفات به دست می آیدکه امام سجاد علیه السلام بیش از هر موضوعی به مسئله خداشناسی اهمیت داده اندوسعی در ترویج وگسترش اندیشه خداشناسی در سبک زندگی افرادداشته اند.

مشاهده شده در سجاده خورشید(3)به کوشش احمد پهلوانی ص 111-112-113

ادامه دارد……….

*با گوینده

نسبت به سخنان هر گوینده باید تحمل وصبوری نشان داد وبه آن گوش داد،تا کلامش به پایان برسد.بریدن حرف دیگری شیوه ای ناپسند ودلیل کم ظرفیتی وبی ادبی است .

در سیره اخلاقی حضرت رسول ومجلس آن حضرت آمده است که :«کسی که سخن می گفت ،به او گوش می دادند ،تا سخنش به پایان برسد»

*با استاد

امام سجاد علیه السلام در رساله الحقوق ،می فرماید:حق آن کس که عهده دار آموزش تو است ،آن است که احترامش کنی ،مجلس او را بزرگ وگرامی بداری وبه او خوب گوش دهی .

شنونده نباید خود را داناتر از گوینده واستادش فرض کند وبه گفته های او گوش ندهد یا بی اعتنایی کند ،یا تصور کند هر چیز را می فهمد ونیازی به شنیدن وگوش دادن ندارد.

*با نصیحت گر

هر کس به موعظه وپندوراهنمایی دیگری می پردازد،دوست دارد شاهدحسن توجه وگوش دادن او باشد وعلایم پذیرش وتاثیر وقبول را دراو ببیند.

امام سجاد علیه السلام درباره حق نصیحتگر بر نصیحت شونده می فرماید:«حق ناصح «بر تو»آن است که با بال تواضع خویش را برای نرم سازی وبا گوش خود به سخن او گوش فرا می دهی .این شیوه ،جامعه ومردم را بهتر به سمت برخورداری از راهنماییهای دلسوزانه وانتقادهای سالم وسازنده پیش می برد.

امام علی علیه السلام در بیان اوصاف متقین ،هنگام شنیدن آیاتی از قرآن که مشتمل بر بیم دادن الهی وموعظه واندرز است ،می فرماید:با گوشهای جانشان به آن هشدارهای الهی گوش می سپارند.

از علل بی اثر بودن بسیاری از هشدارها ،تذکرها،انتقادها،ونهی از منکرها،آن است که شنونده این مواعظ وارشادها ،بنا بر بی توجهی گذاشته یا خود را به ندانستن ونفهمیدن می زند،یا چندان اهمیتی برای آنها قائل نیست .

*با درددل کننده

خیلیها دلهای آکنده از غم وخاطرات تلخ ومشکلات ونابسامانیهای دارندکه آنان را در فشارروحی می دهد.در پی دوگوش شنوایندکه با آنها درددل کنندوبابازگویی دردمندیهایشان سبک شوند.آنکه عاطفه نشان می دهدوبه شکوه هاوغمنامه های یک دردمندگوش می سپاردوخود را علاقمندبه شنیدن نشان می دهد،با او نوعی همدردی کرده است .این روحیه خوب وبزرگ ستودنی است .

امام علی علیه السلام می فرماید:از بزرگواری وآقایی است که انسان برای گوش سپردن به شکوی وناله دردمند ،تحمل وصبر داشته باشد.

*بی اجازه گوش ندادن

از آداب اجتماعی مربوط به گوش دادن ،رعایت اذن واجازه است .اگر کسانی باهم صحبت می کنندومایل نیستنددیگری سخنانشان را بشنود،نبایدبه صورت فضولی گوش دهدویا باید از محل سخن آنان بیرون رفت ،یاخود را به کاری مشغول ساخت که حرفهایشان به گوش نرسد.

امام صادق علیه السلام می فرماید«کسی که به سخن گروهی گوش دهد،در حالی که آنان ،آن را خوش نداشته باشندروز قیامت ،در گوشهایش سرب گداخته ریخته می شود .

مشاهده شده در اخلاق معاشرت اثر استاد محدثی صص141-146

1-اثرخانواده

در کشورهای دیگر،آرایش کردن بیش تر در میان زنان مسن دیده می شودودختران ،به ویژه دانشجویان خودراآرایش نمی کنند،اما درایران ،عکس این مسئله اتفاق افتاده است .بی توجهی خانواده به شایستگی دختران خویش ،دلیل گرایش به زیبا شدن افراطی را گسترش داده است .در واقع ،عدم توجه مناسب به دختران وبی توجهی به دیگر شایستگی آن ها،سبب گرایش بیش تردختران به زیبا شدن افراطی می شود.

رسیدن حداقل سن آرایش به چهارده سال ،زنگ هشداری است به خانواده ها که الگوی رفتاری مصرف لوازم آرایش را تبیین کنند.خانواده،عامل ثبات وسازش اجتماعی است .بسیاری از هنجارهاوناهنجاری های جامعه،مربوط به همین نهادمقدس است .هرچه محیط خانواده سالم وامن باشد،به همان اندازه در روحیه ی افرادواعضای آن ،اثر مثبت می گذاردواین اثرهای مطلوب به جامعه منتقل می شوند،بنابراین ،سعادت جامعه تا حدودزیادی در گرو خانواده است.از سوی دیگر،هرگاه خانواده دارای محیطی نامساعدوناهنجارباشد،به همان اندازه بر رفتارهای اعضای خانواده،اثر منفی گذاشته وموجب آسیب پذیری واختلال عصبی می شود.

جوانانی که از آرایش های غلیظ وافراطی استفاده می کنند،دچار (آنومی اجتماعی)یعنی فروریختگی ارزش های فرهنگی ،اعتقادی ،دینی وهنجارهای اجتماعی شده اند،چراکه در ابتدا،با مشاهده ی رفتارهای ناهنجار،از سوی فرزندان خودبه آنان تذکرنداده وراه ورفتار درست به آنان نشان نداده اند.وقتی مادر وخواهر بزرگ خانواده که از اصلی ترین الگوهای کودک هستند،از لوازم آرایش استفاده می کنندوحساسیتی نیز به استفاده ی فرزندنوجوان شان از این وسایل نشان نمی دهند،درواقع ،زمینه ی استفاده زیادجوانان از لوازم آرایشی را به راحتی فراهم می کنندوذهن واندبشه ی او را از کشف استعدادهایش راکدنگه می دارند.

ادامه دارد……

حضرت ابوطالب علیه السلام پیش از بعثت رسول اکرم صلی الله علیه وآله (شیخ الاباطح)رئیس بلامنازع قریش ووارث نیاکان پرآوازه وخوشنام خود بود.پس از بعثت رسول اکرم نیز تنها حامی ومدافع آن حضرت و(ابوالائمه)پدردوازده امام معصوم وجانشینان برحق آن حضرت بود.

ولی بالاترین منصب جناب ابوطالب ،مقام وصایت آن حضرت می باشد،که آخرین وصی حضرت ابراهیم علیه السلام بود.

حضرت ابوطالب علیه السلام آخرین حجت از حجج الهی پیش از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بود.در وران فترت(میان حضرت عیسی وپیامبر اکرم)پیامبر صاحب شریعت وجودنداشت ،لکن همواره اوصیای حضرت علیه السلام درمیان بنی اسرائیل واوصیای حضرت ابراهیم علیه السلام درسرزمین حجاز حضور داشتند.

در میان 124هزار پیامبری که خداوندمنان ،از زمان حضرت آدم ابوالبشر تا عصر رسالت نبی خاتم فرستاده ،تنها پیامبراسلام جهانی بود،که منطق وحی از آن پرده برداشته ،می فرماید:ما تر جز برای همه مردمان نفرستایم.

ولی دیگر پیامبران برای زمان خاص ویا نژادخاص مبعوث بودند.در اینجا دواستثنا وجوددارد:

1-حضرت آدم علیه السلام که در زمان او دنیا منحصربه فرزندان آن حضرت بودولذانبوت ایشان رنگ جهانی داشت .

2-حضرت نوح علیه السلام که بعداز طوفان ،جهان منحصر به فرزندان اوشدوفقط ذریت باقی ماندند.اونیزآن ها مبعوث بود.لذارنگ جهانی داشتند.

البته حضرت موسی  وعیسی علیه السلام به سوی بنی اسرائیل مبعوث بودند.قرآن درموردتورات می فرماید:آن را هدایت قرار دادیم برای بنی اسرائیل .

پیامبری که در سرزمین حجاز رسالت داشت،حضرت ابراهیم علیه السلام می باشد،که قرآن کریم از هجرت آن حضرت به سوی حجاز واقامتش در آن سرزمین خبر داده است .پس از ارتحال حضرت ابراهیم علیه السلام اوصیای آن حضرت در حجازتا زمان بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله حضور داشتند.

بی گمان هرگز روی زمین خالی از حجت نبوده ونخواهدبود،چنانچه شیخ صدوق 65حدیث در این رابطه نقل فرموده است .

پیش از ولادت رسول اکرم صلی الله علیه وآله حضرت عبدالمطلب حجت خدا بود.امام رضا علیه السلام در تفسیر فرمایش رسول اکرم که فرمود:اناابن الذبیحین)،بر حجت بودن حضرت عبالمطلب تاکید فرموده است .آنگاه شیخ صدوق می فرماید:

(روایت شده که حضرت عبدالمطلب حجت بودوحضرت ابوطالب وصی او بود).

صفحات: 1· 2

یادخدادر زندگی مومن جایگاه ویژه ای داردودر پرتوآن می تواندبه آرامش حقیقی دست یابدوآرامش در پرتویادخداآنگاه نصیب مومن می شودکه زمینه قبلی وباطنی آن را فراهم کندیعنی آنچنان دلش را از ناپاکی هاوزشتی ها وکدورت های معنوی پاک کندکه بتواندحضورخدارا دردل خوداحساس کند.نشانه این پاکی احساس ترس به هنگام شنیدن یادخداست.

آگرموفقیت ،آرامش ولذت در زندگی را طالب هستیم ،بایدبدانیم که به جزبا خدابودن راه دیگری ندارد.انسانی که درزندگی خودبر اساس دستورات وفرمان خداشروع وتنظیم می کند،به یقین به خواسته خودمی رسدواگرهم چیزی را خواست وبه آن نرسید،یقین داردکه این نرسیدن به سودومصلحت اوست .انسانی که سرلحه زندگی خودرا اطاعت وعبادت خداقرارمی دهد،به موقعیتی می رسدکه همه چیز وهر مرحله ای از زندگی اوباهمه پستی وبلندی های آن زیبا،لذت بخش وآرامش دهنده است .

3-موفقیت وپیروزی بر مشکلات

یکی از تاثیرات مهم در خداباوری پیروزی بر مشکلات در سایه توکل بر خداست.توکل از ریشه (وکل)گرفته شده است .با واژه های وکالت ،وکیل ،متوکل،وتوکیل هم خانواده است .این واژه در فرهنگ اسلامی کاربرد عمیقی دارد.اگر کسی انجام کار خود را به شخص دیگری واگذار کند،آن امر در مبحث وکالت مورد مطالعه قرار می گیرد،اما چنانچه کسی کارش را با استمداد،تکیه واعتماد بر خداوندمتعال پیش برد،از آن کار در مبحث (توکل )گفتگومی شود:وبر خداتوکل کن وخدادر وکالت وکار سازی (امور بندگانش)کافی است .(احزاب آیه 3).

توکل اعتماد کردن،تکیه کردن وسپردن سرانجام کار خود به خدای مهربان است ،اما نه به این صورت که شخص کارخود رابر عهده خداوندبگذاردواز آن حضرت بخواهدکه کار واگذار شده را همانندوکیل برای وی انجام دهد.درست است که آدمی باید در هر امر سخت وآسانی بر خداوندتوکل کند،اما کیفیت آن با تفویض امور به اشخاص عادی متفاوت است.

آدمی با توکل به خدای توانا،خودرا در سختی هاتنهانمی بیندوبا نا امیدی ،سرگشتگی وحیرت روبرونمی شود.اگر کسی در برابر دشواری ها احساس بی پناهی کندوخویشتن را در انجام امور خویش عاجز ومایوس ببیند،به یقین شکست او فراهم خواهد شد،اما اگر خدارا ناظر،پناه ،پشتیبان ،امید ویار ویاور خویش بداند،بی تردیددر انجام کارهای خودباناتوانی وسردرگمی ونومیدی مواجه نخواهد شد.

خداوندنورالانوار دل های افسرده است .او راهنمای همه کسانی است که به او دل بسته اند.متوکلان دل های خود را با چراغ پر فروغ حق روشن می کنند.شخص متوکل راه خود راگم نمی کند،آسانتر به مقصد می رسد؛با امید،بالندگی ،حرکت ،وخوشحالی راه خود را طی می کندواز فرصت ها،امکانات ومنابع خود تا آنجاکه می تواند استفاده می برد

ادامه دارد……….